Kroniek van Achthoven. Het onderzoek naar de oorsprong van de familie van Agthoven uit Roosendaal.

De reünie van de familie van Agthoven in mei 1994 in huize ‘Agthoven’ in Achthoven in Leiderdorp heeft het een en ander teweeg gebracht, naast een unieke foto collectie van de familie. Uiteraard had die reünie op zich al een voorgeschiedenis van actieve of sluimerende interesse in de familiegeschiedenis. De dorpjes Achthoven aan de Lek en aan de Hollandsche IJssel waren bij sommigen al bekend, en misschien ook de polder Achthoven in Leiderdorp met zijn Achthovener weg, de Achthovener brug en de Achthovener molen. Ze komen immers op landkaarten voor van die streken. En daarbij de collectie van familiedokumenten en gegevens van neef George van Agthoven.

De ‘ontdekking’ van huize ‘Agthoven’ in Leiderdorp door Ton van Agthoven was aanleiding tot een eerste bezoek daar met enkele familieleden. Peter van Agthoven had mij er al jaren eerder op attent gemaakt, dat er een familiewapen van Achthoven moest staan op het Pesthuis in Leiden. Een collega van hem had hem er op gewezen en op een studente die een studie deed over huize ‘Agthoven’ in 1988. De studente vertelde hem dat het huis al in 1417 zo genoemd werd. Ik ging eens in Leiden kijken. En zowaar: op het Pesthuis hangt er boven de poort een steen met vier wapens, waaronder die van een C.A. van Achthoven, met de datum 1660: een wapen met acht burchten. Bij navraag zou het gaan om de wapens van de regenten van het Pesthuis uit die tijd. Ik vermelde het eens aan tante Nel (van Agthoven) z.g. Haar eerste vraag was of het wel met een g geschreven werd. Niet dus. Het werd afgedaan met :’geen familie’. Achthoven aan de Hollandsche IJssel had ik eens bezocht uit pure nieuwsgierigheid. Meer dan een plaatsnaambord zag ik eigenlijk niet.

Maar toen de reünie, met de kennismaking en herontmoeting met de leden van de familie van Agthoven. En het bezoek aan huize ‘Agthoven’, waarbij de eigenaar spraak over een zekere Sophie van Achthoven, en nog een vermelding van het jaar 1645 op het oude Koetshuis.

Vanwege de gegevens van neef George over de familie, ging Ton eens verder zoeken in Bergen op Zoom, waar hij had gestudeerd. Ikzelf was eigenlijk meer geïntrigeerd met die vroege vermeldingen en met de vraag waar onze eigen familienaam dan eigenlijk wel vandaan kwam. Ik zou die C.A.van Achthoven uit 1660 wel eens proberen op te zoeken in het Gemeentearchief van Leiden. Daar moest toch wel iets te vinden zijn. Met enige schroom ben ik er binnen gestapt. Een aardige dame daar duwde me een inventarisboek in de hand en wees me op de talloze kaartenbakken. ‘Ga daar maar eens kijken’. De eerste naam was uit 1630: de doop van Jan, zoon van Philippus van Achthoven. Dus de naam bestond toen al. En sindsdien ben ik, mede door de aanhoudende inspiratie van George en Ton, niet meer opgehouden naar van Achthovens en van Agthovens te speuren.

Toen George met de prachtige familiekalender uitkwam, had Ton al succes gehad met enkele generaties voorgeslacht in Bergen op Zoom. Ikzelf zat met tientallen van Achthovens in Leiden en Leiderdorp, waar eigenlijk geen touw aan vast te knopen viel. Tot Ton een kapitein Cornelis van Achthoven vermelde in Bergen op Zoom. En die kende ik uit Leiden. Het bleek dezelfde de zijn, gehuwd met Magdalena van Couwerven in 1589. Hij bleek de vroegste van Achthoven te zijn in West- Brabant, maar ook de vroegste in Leiden! Was hij dan onze voorvader? Die vraag heeft Ton en mij sinds die tijd bezig gehouden.

Bij de reünie in Roosendaal en Bergen op Zoom in 1997 was deze kwestie nog niet opgelost. Wel bleek dat er ondertussen zoveel dokumenten bekend waren van de familie, dat het de moeite waard leek, niet alleen een map voor de reünie te maken, maar ook beetje bij beetje een kroniek van de familie aan te leggen met de honderden dokumenten. Uit die dokumenten bleek dat onze vroegst bekende voorvader Cornelis Henricxssen van Achthoven was, die in 1621, als weduwnaar, de weduwe Dympna Goorsten huwde in Roosendaal en met haar op de Nieuwenberch (bij Zegge) bleef wonen. Hij zou pas in 1626 met onze voormoeder Mayken Jansdr van Son trouwen te Roosendaal. Aangezien hij in 1636 bij het maken van hun testament al een gehuwde dochter Mayken Cornelis had, kan hij dus niet een zoon zijn van kapitein Cornelis van Achthoven. Van wie hij wel afstamt is tot nu toe niet duidelijk geworden

Voorjaar 2000
Frans van Agthoven, Den Haag